Agro-ecologisch voedsel telen voor de stad

Artikel doelgroep
Publicatiedatum
Afbeelding
Afbeelding
Goedinge, Wim Michels
Inleiding

Twee jaar geleden grepen bioboeren Wim Michels en Maarten Cools de kans om hun eigen CSA-zelfoogstboerderij Goedinge op te richten. Ze leveren hun verse groenten aan lokale horecazaken in Gent. Hun leveringen doen ze fossielvrij met de fietskar en met de bioboot.

Innovatief stadsproject

In het voorjaar van 2018 schreven stad Gent en OCMW Gent een openbare aanbesteding uit voor hun 10 hectare grond op de Goedingekouter in Afsnee. Wim en Maarten startten er hun zelfoogstboerderij Goedinge, in samenwerking met een lokale (gangbare) veehouder en een dagcentrum voor mensen met een psychische of maatschappelijke kwetsbaarheid, die één dag per week komen meewerken.

Met Goedinge zijn ze een soort testproject voor de stad. Wim: 'We willen niet dat de stad Gent waardevolle landbouwgrond blijft verkopen en ondertussen ons project gebruikt om de publieke opinie te sussen. We hebben nu 300 leden, maar die komen niet vanzelf. Het doet me ook stilstaan: hoe organiseer je dit op grote schaal in België? Hoe raakt de gemiddelde Vlaming meer betrokken bij landbouw? We hebben nog 6 hectare die nu in grasklaver staat. We hopen hier in de toekomst één grote lokale landbouwkouter te hebben, die nog meer wordt ingezet voor de productie van voedsel voor de stad. Bijvoorbeeld door een samenwerking met een grote cateraar.'

'We hopen hier in de toekomst één grote lokale landbouwkouter te hebben: nog meer voedsel telen voor de stad door bijvoorbeeld samen te werken met een grote cateraar.'

Lokaal, gezond en sociaal

'Het was ontzettend hard werken, maar in die twee jaar zijn we flink gegroeid, zowel in aantal leden als financieel. Zo kunnen we onszelf nu een passend loon uitkeren,' vertelt Wim. Het komende jaar willen ze verder uitbreiden, maar krijgen ze ook ruimte om in te zetten op biodiversiteit en om bepaalde kwalitatieve keuzes te maken zoals de aanplant van bessenstruiken en laagstam fruitbomen, het inzaaien van meerjarige bloemenmengsels...'

De Goedinge werkt volgens de principes van de CSA of ‘Community Supported Agriculture’. Concreet betekent dat dat hun leden aan het begin van het seizoen een oogstaandeel kopen. In ruil krijgen ze hun verse groenten via wekelijkse pakketten of door zelf te gaan oogsten op het veld. Ongeveer 80 procent van hun afzet is zelfoogst. Wim: 'Dat ik de mensen ken voor wie ik teel en dat ze mee voor leven op het veld zorgen, vind ik echt fijn. We leveren ook verse groenten aan horecazaken in Gent. We brengen onze leveringen fossielvrij naar Gent - met de fietskar en vanaf april 2020 ook met de bioboot.'

Daarnaast vindt Wim het tofste aan de stiel dat hij aan machines kan sleutelen, nieuwe machines of systemen kan ontwikkelen om de efficiëntie te verhogen en het werk aangenamer te maken. Zo maakte hij onlangs een ligwieder van een elektrische rolstoel. 'Ik heb ook veel interesse in mechanisatie met zonne-energie of biogas. Én ik hou echt van het ondernemen, van strategische keuzes maken en de juiste investeringen doen. Het fysieke buitenwerk is mijn ideale uitlaatklep.'

'We leveren ook verse groenten aan lokale horecazaken en voor de markt. We brengen onze leveringen fossielvrij naar Gent met de fietskar en ook met de bioboot.'

 

Leren met en door gelijkgestemden

Wim startte in 2012 het leertraject biologische en biodynamische landbouw van Landwijzer. Na zijn universitaire studies trok Wim met de fiets naar Frankrijk om er als vrijwilliger te gaan werken op biologische boerderijen (via het internationale netwerk van Wwoof, nvdr). 'Dat is de beste beslissing in mijn leven geweest!' aldus Wim. 'Dat jaar ging een nieuwe wereld voor mij open. Ik genoot van het boerderijwerk en stelde me vragen die ik me ervoor nooit had gesteld.' Zo zag hij in dat een andere aanpak van de landbouw als basis kon dienen voor vele andere wereldproblemen. Hij wou verder boeren en biolandbouw vond hij evident.

Mijn ouders vonden een officieel erkende opleiding veiliger en daar kon ik me toen wel in vinden. Stel dat ik ooit iets aan mijn rug kreeg en niet meer kon boeren, dan kon ik met een bachelor 'Agro-en Biotechnologie, optie Landbouw' bijvoorbeeld nog gaan lesgeven.  Wim: 'Intellectueel en sociaal is dat eigenlijk de hel geweest voor mij. Ik vond geen aansluiting bij de andere studenten en stond alleen met mijn ideeën rond biologische landbouw en de pijnlijke evoluties binnen de sector. In de opleiding zelf was nauwelijks ruimte voor biolandbouw en ecologische maatregelen in de landbouw.'

Een aantal zaken zijn belangrijk om als bioboer goed te kunnen starten, vertelt Wim: een goed en uitgebreid netwerk, praktijkervaring, een degelijke basiskennis en een goed uitgewerkt bedrijfsplan. En beschikbare grond uiteraard. Die verkreeg hij dankzij zijn netwerk. Wim: 'Uitwisseling met gelijkgestemden is heel belangrijk voor mijn toekomst als bioboer.' 

De boer waar hij een jaar stage deed was voor Wim heel inspirerend. 'Hij was begin de zestig, maar ik kon zijn werktempo niet bijhouden. Hij leerde me ook met paardentractie werken, iets wat me blijft triggeren. Werken met trekpaarden zorgt voor een landbouw die meer op mensenmaat is. Het brengt je als boer nog dichter bij de natuur, de paarden leggen je eigen grenzen bloot, je bent niet afhankelijk van fossiele brandstof voor je tractoren en je stoot veel minder CO2 uit.' Desondanks zijn er verschillende redenen om er op dit moment op de Goedinge niet voor te kiezen. Al maakt het Wim wel bewuster van hun tractorgebruik.

 

Attributie

Dit portret is afkomstig van Landwijzer, een van de partnerorganisaties van Voedsel Anders. Meer informatie over bioboerderij Goedinge vind je op www.goedinge.be