Junglekoken in voedselbos De Zoetenhof

Artikel doelgroep
Publicatiedatum
Afbeelding
Afbeelding
Junglekoken in voedselbos De Zoetenhof
Inleiding

In het voorjaar van 2018 plantte Philippe Vandewalle de eerste jonge planten en boompjes op een veld in Destelbergen. Wat al 90 jaar een paardenwei was, wil hij omtoveren tot voedselbos. "We legden karton én een dikke mulchlaag rond de planten, want ze moeten hun mannetje staan tussen het lange weidegras! Voor een voedselbos ga je steeds op zoek naar planten die sterk zijn, eetbaar én ook nog eens decoratief. Anders gezegd: waarom steeds die hortensia wanneer er zoveel mooie planten zijn waarvan je de bloemen, bladeren of vruchten ook kan eten?"

 

Zes jaar later ziet de hectare (intussen Zoetenhof genaamd) er al bossig uit. Philippe: "Beetje bij beetje creëerden we eilanden in het bestaande weidegras. Eigenlijk kan je die zien als met elkaar verbonden tuinen of tuinkamers. Ook als je thuis niet veel plaats hebt, kan je hier inspiratie opdoen.
Ik vind die grassoorten geen probleem, maar ik wil ook veel weidebloemen! Pinksterbloem, valeriaan, ereprijs, engelwortel, knoopkruid, wilde peen, koekoeksbloem, noem maar op. Sommige groeien hier spontaan. Af en toe maai ik stukjes, en die mulch is dan weer voedsel voor de planten."

 

Eigen verhaal welkom

De liefde voor de natuur kreeg Philippe van zijn vader mee. "Ik herinner me als kind vele ochtendwandelingen om vogels te spotten, of glimwormen zoeken bij valavond. Nu werk ik deeltijds: woensdag, vrijdag én zaterdag vind je me hier. Gelukkig komen er geregeld mensen helpen. Iedereen brengt zijn eigen verhaal mee en er is hier tijd om die te delen."

Verschillende banken en gezellige zithoekjes vallen op in de groene omgeving. "Het is mijn bedoeling om te inspireren, ervaringen uit te wisselen, en misschien specifiek om ook jonge mensen aan te spreken."

De Zoetenhof
© Jan Aelberts

 

Oogsten

Nu groeit er overal moois én eetbaars … En dan? Dan ga je junglekoken! Dat betekent zoveel als: een maaltijd bereiden met lekkers (van meerjarige planten) uit het voedselbos. Onder leiding van een junglekok. Of twee. Vandaag zijn het Lieve Ferdinande en Michelle Gonzaga. "Een voedselbos is een mooie aanvulling op het gewone landbouwsysteem, dat heel erg focust op éénjarigen. We kopen ook dingen uiteraard, je kunt niet van het voedselbos alleen leven. Je vraagt aan een varkensboer toch ook niet of hij alleen maar varkens eet", vergelijkt Lieve gekscherend. 

Vervolgens nemen de koks ons eerst mee door ‘de Zoete Jungle’, elk met een doosje in de hand.

"Een voedselbos is een mooie aanvulling op het gewone landbouwsysteem" - Lieve Ferdinande, junglekok bij De Zoetenhof

Outside the box

Junglekoks hebben een passie voor de wilde keuken, zijn creatief en niet vies van improviseren en experimenteren. Sowieso moet je vooruitdenken, plannen en op tijd oogsten om jaarrond uit een voedselbos te eten. En leren wat allemaal eetbaar is, en daarvoor zijn we hier!
Tijdens de wandeling vertellen Lieve en Michelle honderduit. Dat je met schermbloemigen moet oppassen, want er zitten een paar giftige soorten tussen, zoals de gevlekte scheerling - waar de gifbeker van Socrates mee gevuld was. Wilde peen en zevenblad kan je wél eten. Kruisbloemigen daarentegen zijn allemaal eetbaar: koolsoorten, radijs, rucola. En hun zaden kan je oogsten en kiemen als scheuten.

Nog een simpele vuistregel: je oogst steeds dàt deel van de plant, waar op dat moment de energie naar toe gaat. Algemeen zijn dat scheuten en jong blad in de lente, bloemen en bessen in de zomer, noten en zaden in de herfst en knollen in de winter.

 

Gekonfijte engelwortel

Bij terugkomst zijn de bakjes gevuld met bessen, frambozen, brandnetel en zevenblad, pluimen van moerasspirea, bloemknoppen van de teunisbloem, bijvoet, jong lindeblad … Wist je dat sommige mensen een lindeboom kort en laag houden als slaboom? Of dat je de aromatische pluimen van moerasspirea kan weken in melk om daar dan heerlijk ijs van te maken? Verrassend was ook de aardkastanje (Bunium bulbocastanum), een schermbloemige die op de rode lijst staat. Je kan de bladeren eten als alternatief voor peterselie.

Dé plant van De Zoetenhof is toch de engelwortel. Hij staat overal massaal. Lieve: "Ik vind het een geweldige plant, hij trekt veel insecten én je kan er alles van eten. De groene stukken in het gekonfijt fruit waren vroeger engelwortel."

Het wordt een ietwat avontuurlijke kookles, en helaas worden we overvallen door de regen - een moessonbuitje in de jungle, wordt er gelachen. Maar het resultaat laat zich bijzonder goed smaken.

Groenten in metalen box
© Jan Aelberts

"Eigenlijk ben ik met De Zoetenhof gestart omdat mijn tuin me te klein was geworden … ik wilde een XXXL-versie!" - Philippe Vandewalle, bezieler van De Zoetenhof

XXXL

Philippe: "Ik begon in mijn eigen verkavelingstuin van 900 m2. Met verbazing heb ik toegekeken hoe de diversiteit met de jaren toenam. Eigenlijk ben ik met De Zoetenhof gestart omdat mijn tuin me te klein was geworden … ik wilde een XXXL-versie! En daarbij voelt het als mijn bescheiden oplossing voor mijn wereldse frustraties. Ik vind dat het aanplanten van bomen en levende hagen meer verplicht moet zijn. Kleine biotoopjes maken ook al een verschil. Ik wil iedereen vriendelijk uitnodigen om van zijn/haar tuin een biodiverse natuurbelevenis te maken…"

Philippe, bezieler van De Zoetenhof
© Jan Aelberts

 

Meer weten over Zoetenhof, of inspiratie of advies zoeken om zelf te beginnen aan een voedselbos, surf dan naar www.zoetenhof.be

 

De Zoetenhof is een zogenaamde eetbare buurt van Velt. Velt is aangesloten bij Voedsel Anders. Met portretten uit de agro-ecologische beweging toont Voedsel Anders wat mogelijk is. Je vindt alle portretten hier